Tiểu Phẩm I
Chương Dàn Xếp
Theo tội của vị ấy
Vào lúc bấy giờ, tỳ khưu Uvāḷa trong khi được thẩm vấn về tội giữa hội chúng đã phủ nhận rồi lại thừa nhận, đã thừa nhận rồi lại phủ nhận, tránh né tội ấy bằng một tội khác, cố tình nói lời dối trá.
Các tỳ khưu nào ít ham muốn ―(như trên)― các vị ấy phàn nàn, phê phán, chê bai rằng: – “Vì sao tỳ khưu Uvāḷa trong khi được thẩm vấn về tội giữa hội chúng đã phủ nhận rồi lại thừa nhận, đã thừa nhận rồi lại phủ nhận, tránh né tội ấy bằng một tội khác, cố tình nói lời dối trá?”
Sau đó, các tỳ khưu ấy đã trình sự việc ấy lên đức Thế Tôn. – “Này các tỳ khưu, nghe nói ―(như trên)― có đúng không vậy?” – “Bạch Thế Tôn, đúng vậy.” ―(như trên)― Sau khi khiển trách, ngài đã nói Pháp thoại rồi bảo các tỳ khưu rằng: – “Này các tỳ khưu, chính vì điều ấy hội chúng hãy thực hiện hành sự theo tội của vị ấy đến tỳ khưu Uvāḷa. Và này các tỳ khưu, nên thực hiện như vầy: Trước hết, tỳ khưu Uvāḷa cần được quở trách; sau khi quở trách cần được nhắc nhở; sau khi nhắc nhở rồi cần được xác định tội; sau khi được xác định tội, hội chúng cần được thông báo bởi vị tỳ khưu kinh nghiệm, có năng lực:
‘Bạch các ngài, xin hội chúng hãy lắng nghe tôi. Tỳ khưu Uvāḷa này trong khi được thẩm vấn về tội giữa hội chúng đã phủ nhận rồi lại thừa nhận, đã thừa nhận rồi lại phủ nhận, tránh né tội ấy bằng một tội khác, cố tình nói lời dối trá. Nếu là thời điểm thích hợp cho hội chúng, hội chúng nên thực hiện hành sự theo tội của vị ấy đến tỳ khưu Uvāḷa. Đây là lời đề nghị.
Bạch các ngài, xin hội chúng hãy lắng nghe tôi. Tỳ khưu Uvāḷa này trong khi được thẩm vấn về tội giữa hội chúng đã phủ nhận rồi lại thừa nhận, đã thừa nhận rồi lại phủ nhận, tránh né tội ấy bằng một tội khác, cố tình nói lời dối trá. Hội chúng thực hiện hành sự theo tội của vị ấy đến tỳ khưu Uvāḷa. Đại đức nào đồng ý việc thực hiện hành sự theo tội của vị ấy đến tỳ khưu Uvāḷa xin im lặng; vị nào không đồng ý có thể nói lên.
Tôi xin thông báo sự việc này lần thứ nhì. ―(như trên)―
Tôi xin thông báo sự việc này lần thứ ba. ―(như trên)―
Hành sự theo tội của vị ấy đã được hội chúng thực hiện đến tỳ khưu Uvāḷa. Sự việc được hội chúng đồng ý nên mới im lặng, tôi ghi nhận sự việc này là như vậy.’
Này các tỳ khưu, đây là năm sự thực hiện đúng Pháp của hành sự theo tội của vị ấy: Là vị không trong sạch, không có hổ thẹn, có sự khiển trách, hội chúng thực hiện hành sự theo tội của vị ấy cho vị ấy đúng theo Pháp, với sự hợp nhất. Này các tỳ khưu, đây là năm sự thực hiện đúng Pháp của hành sự theo tội của vị ấy.
Mười hai hành sự sai pháp
Này các tỳ khưu, hành sự theo tội của vị ấy là hành sự sai Pháp, là hành sự sai Luật, và đã được giải quyết tồi khi có ba yếu tố: Được thực hiện thiếu sự hiện diện, được thực hiện thiếu sự tra hỏi, được thực hiện với sự không thừa nhận. ―(như trên)― Được thực hiện khi chưa xác định tội, được thực hiện không theo Pháp, được thực hiện theo phe nhóm. Này các tỳ khưu, hành sự theo tội của vị ấy có ba yếu tố này là hành sự sai Pháp, là hành sự sai Luật, và đã được giải quyết tồi. [Nên được giải thích chi tiết như hành sự khiển trách].
*****
Mười hai hành sự đúng pháp
Này các tỳ khưu, hành sự theo tội của vị ấy là hành sự đúng Pháp, là hành sự đúng Luật, và đã được giải quyết tốt đẹp khi có ba yếu tố: Được thực hiện với sự hiện diện, được thực hiện từ sự tra hỏi, được thực hiện với sự thừa nhận. ―(như trên)― Được thực hiện sau khi xác định tội, được thực hiện đúng theo Pháp, được thực hiện với sự hợp nhất. Này các tỳ khưu, hành sự theo tội của vị ấy có ba yếu tố này là hành sự đúng Pháp, là hành sự đúng Luật, và đã được giải quyết tốt đẹp. [Nên được giải thích chi tiết như phần sáng ở hành sự khiển trách].
*****
Sáu trường hợp “trong khi mong muốn”
Này các tỳ khưu, hội chúng trong khi mong muốn có thể thực hiện hành sự theo tội của vị ấy đối với vị tỳ khưu có ba yếu tố: Vị thường gây nên sự xung đột, thường gây nên sự xung đột, thường gây nên sự cãi cọ, thường gây nên sự tranh luận, thường gây nên sự nói chuyện nhảm nhí, thường gây nên sự tranh tụng trong hội chúng; hạng ngu si, thiếu kinh nghiệm, phạm nhiều tội, không có giới hạn (về tội); hạng sống thân cận với các gia chủ bằng những giao thiệp không đúng đắn với hàng tại gia.
Này các tỳ khưu, hội chúng trong khi mong muốn có thể thực hiện hành sự theo tội của vị ấy đối với vị tỳ khưu có ba yếu tố này. (1)
Này các tỳ khưu, hội chúng trong khi mong muốn có thể thực hiện hành sự theo tội của vị ấy đối với vị tỳ khưu có ba yếu tố khác nữa: Vị bị hư hỏng về giới thuộc tăng thượng giới, vị bị hư hỏng về hạnh kiểm thuộc tăng thượng hạnh, vị bị hư hỏng về tri kiến thuộc tà kiến cực đoan. Này các tỳ khưu, ―(như trên)― có ba đặc tính này. (2)
Này các tỳ khưu, ―(như trên)― có ba đặc tính khác nữa: Vị chê bai đức Phật, vị chê bai Giáo Pháp, vị chê bai Hội Chúng. Này các tỳ khưu, hội chúng trong khi mong muốn có thể thực hiện hành sự theo tội của vị ấy đối với vị tỳ khưu có ba yếu tố này. (3)
Này các tỳ khưu, hội chúng trong khi mong muốn có thể thực hiện hành sự theo tội của vị ấy đối với ba hạng tỳ khưu: Hạng thường gây nên sự xung đột, ―(như trên)― thường gây nên sự tranh tụng trong hội chúng; hạng ngu si, thiếu kinh nghiệm, phạm nhiều tội, không có giới hạn (về tội); hạng sống thân cận với các gia chủ bằng những giao thiệp không đúng đắn với hàng tại gia. Này các tỳ khưu, hội chúng trong khi mong muốn có thể thực hiện hành sự theo tội của vị ấy đối với ba hạng tỳ khưu này. (4)
Này các tỳ khưu, hội chúng trong khi mong muốn có thể thực hiện hành sự theo tội của vị ấy đối với ba hạng tỳ khưu khác nữa: Hạng bị hư hỏng về giới thuộc tăng thượng giới, hạng bị hư hỏng về hạnh kiểm thuộc tăng thượng hạnh, hạng bị hư hỏng về tri kiến thuộc tà kiến cực đoan. Này các tỳ khưu, ―(như trên)― đối với ba hạng tỳ khưu này. (5)
Này các tỳ khưu, ―(như trên)― có ba hạng tỳ khưu khác nữa: hạng chê bai đức Phật, hạng chê bai Giáo Pháp, hạng chê bai Hội Chúng. Này các tỳ khưu, hội chúng trong khi mong muốn có thể thực hiện hành sự theo tội của vị ấy đối với ba hạng tỳ khưu này. (6)
Dứt sáu trường hợp ‘trong khi mong muốn’.
*****
Mười tám phận sự
Này các tỳ khưu, vị tỳ khưu được thực hiện hành sự theo tội của vị ấy nên làm phận sự đúng đắn. Trong trường hợp này, các phận sự đúng đắn ấy là: Không nên ban phép tu lên bậc trên, không nên ban cho phép nương nhờ, không nên bảo sa di phục vụ, không nên ưng thuận sự chỉ định giảng dạy tỳ khưu ni, không nên giảng dạy tỳ khưu ni dầu đã được chỉ định, ―(như trên)― (không nên) cấu kếtvới các tỳ khưu.”
Sau đó, hội chúng đã thực hiện hành sự theo tội của vị ấy đối với tỳ khưu Uvāḷa.
–ooOoo–