BÀI GIẢNG NGÀY THỨ NHẤT
Trong khoá thiền này, tại sao không được tụng niệm, hình dung, tưởng tượng khi hành thiền Anapana?
Một lý do, tại sao chúng tôi không muốn Quý vị thực hành bất cứ sự tụng niệm nào, hình dung nào. Một lý do nhỏ thôi, dĩ nhiên, nhưng vẫn là lý do quan trọng. Khi niệm, Quý vị thường niệm một danh hiệu, danh hiệu của Vị thần này, nữ thần kia, giáo chủ tôn giáo này hay tôn giáo kia. Thế là mình có liên quan đến một giáo phái nào đó, tông phái nào đó. Phương pháp Thiền này muốn ta luyện tập ở mức độ sự thật chung cho tất cả.
Toàn thể phương pháp Thiền này là chung cho tất cả, không có tính cách tông phái. Nếu dùng một hình ảnh, một hình ảnh tưởng tượng, một hình tượng, một hình dáng của Vị thần này, nữ thần kia, giáo chủ tôn giáo này hay tôn giáo kia là ta liên quan đến một tôn giáo có tổ chức nào đó, một tông phái nào đó. Cách này không thể áp dụng cho tất cả mọi người, chỉ những ai thuộc tôn giáo, tông phái đó mới luyện tập theo. Cách này không phải là chung cho tất cả. Phải hiểu rằng sự khổ đau của chúng ta là chung cho tất cả, căn bệnh là chung cho tất cả. Khi một người phát sinh ra điều bất thiện, giận dữ, ác ý, ham muốn, dục vọng, sợ hãi, ngã mạn, bất cứ phản ứng tiêu cực nào, người ấy trở nên căng thẳng, trở nên khốn khổ. Điều này xảy ra với mọi người.
Khi nổi cơn tức giận, ta có thể gán cho cơn giận nhãn hiệu nào? Cơn giận đã nổi lên, có phải đó là cơn giận Thiên Chúa giáo, cơn giận Do Thái giáo, cơn giận Ấn giáo, cơn giận Hồi giáo hay cơn giận Phật giáo,… Cơn giận của người Mỹ, của người Anh hay của người Nga… Cơn giận là cơn giận. Vì sự tiêu cực này, người ta phải chịu khổ đau. Một lần nữa, ta không thể gọi đây là khổ đau Ấn giáo hay khổ đau Hồi giáo, hay khổ đau Thiên Chúa giáo, hay khổ đau Do Thái giáo,… Khổ đau là khổ đau, là chung cho tất cả, căn bệnh là chung cho tất cả nên phương thuốc chữa trị phải là chung cho tất cả. Phương thuốc mang tính cách tông phái không thể giúp gì được. Vì thế, trong phương pháp Thiền này, điều kiện cần thiết rất quan trọng là từng bước trên con đường này, từ lúc bắt đầu cho đến khi đến đích cuối cùng, từng bước phải đi cùng với sự thật. Sự thật mà chính mình chứng nghiệm ở khoảnh khắc này.
Cứ thế, từng khoảnh khắc một, từng khoảnh khắc một, bất cứ sự thật nào tự biểu hiện trong phạm vi cơ thể mình, sự thật thuộc về cơ cấu thân xác này, cơ cấu tinh thần này, ta cứ tiếp tục quan sát, quan sát, quan sát. Điều này là chung cho tất cả, giống nhau với mọi người, rồi ta sẽ đạt đến đích cuối cùng. Đừng pha trộn kinh nghiệm của mình với bất cứ niềm tin nào, giáo điều nào, tông phái nào, triết lý nào, thuộc truyền thống này hay truyền thống kia, cho dù đúng đến thế nào, chân thực đến thế nào đi nữa.
Bài viết trích từ Pháp Thoại Khoá Thiền Vipassana 10 Ngày do Thiền Sư S.N. Goenka giảng dạy và hướng dẫn.