BÀI GIẢNG NGÀY THỨ NHẤT
Thực tại mà ta không chứng nghiệm được, không phải là thực tại của mình
Thực tại do Bậc Giác Ngộ như Đức Phật hay Chúa Giesu, hay Đấng Mohamet chứng nghiệm là thực tại của những Vị này chứ không phải của chính mình. Khi ta đi đến giai đoạn ấy và tự bản thân thực chứng được thì đến lúc ấy nó mới trở thành thực tại của mình. Vì vậy, nên tu tập với thực tại mà mình trực tiếp chứng nghiệm trong cơ cấu thân thể qua từng khoảnh khắc. Đó là hơi thở mà mình cảm nghiệm qua từng khoảnh khắc, đang thở vào, đây là thực tại của khoảnh khắc này, đang thở ra, đây là thực tại của khoảnh khắc này.
Nếu hơi thở ấy sâu, ta biết nó sâu, nếu hơi thở ấy cạn, ta biết nó nông. Như thế, hơi thở là đối tượng phổ quát chung cho mọi người, không phải là đối tượng mang tính cách tông phái. Ta không thể nói hơi thở đang đi vào là hơi thở Ấn giáo, Thiên Chúa giáo hay Hồi giáo, hay hơi thở của người Mỹ, của người Nga.
Hơi thở đang đi vào, đi ra, đối tượng hơi thở là thực tại chung cho mọi người.
Nếu tiếp tục tu tập với sự thật phổ quát, phương pháp Thiền này sẽ đưa ta đi từ sự thật bề ngoài, thật chắc đặc, nặng nề ở bề mặt. Từ ngày này sang ngày khác trong suốt 10 ngày ở đây, mỗi ngày bằng cách đâm thủng, xuyên thấu, phân chia ra, cắt rời ra, phân tán ra, làm tan rã ra, ta đang hướng tới thực tại vi tế hơn. Ngày này qua ngày khác, ta sẽ tiến từ thô thiển tới vi tế hơn và chắc chắn phương pháp Thiền này sẽ đưa ta tới giai đoạn có thể chứng nghiệm được sự thật vi tế nhất về thân và tâm ở mức độ kinh nghiệm, sự thật vi tế nhất về nội dung của tâm ở mức độ kinh nghiệm.
Rồi sẽ đến lúc, ta đã thăm dò hết lĩnh vực về thân và tâm, sẽ có thể vượt qua lĩnh vực đó và chứng nghiệm được những gì vượt ra ngoài thân và tâm. Không có lời nào có thể giải thích được điều này, cái đó cần phải được chứng kiến để thể nghiệm được. Đó là sự thật tối hậu. Toàn thể tiến trình là tiến trình làm cho ta nhận biết sự thật về chính mình, hãy tự biết mình, tiến trình nhận biết con người của mình trở thành tiến trình nhận biết về quy luật, về tự nhiên, về quy luật chung của vũ trụ. Rồi mình bắt đầu hiểu luật tự nhiên phổ quát khi chứng nghiệm sự thật bên trong bản thân. Luật tự nhiên chi phối toàn thể vũ trụ cả loài có tri giác và loài vô tri vô giác, áp dụng cho mọi người, mọi sự vật. Điều này trở nên rất rõ ràng.
Bài viết trích từ Pháp Thoại Khoá Thiền Vipassana 10 Ngày do Thiền Sư S.N. Goenka giảng dạy và hướng dẫn.