BÀI GIẢNG NGÀY THỨ SÁU
Khi không phản ứng trước các cảm giác, ta sẽ không tạo ra các Saṅkhāra mới và tiêu diệt dần các Saṅkhāra cũ.
Cứ thế, Saṅkhāra hiện tại và Saṅkhāra quá khứ là hai lý do khác để các loại Saṅkhāra khác nhau nảy sinh. Khi tiếp tục quan sát, ta hiểu rằng càng phản ứng lại các cảm giác này, ta càng tạo ra các Saṅkhāra mới và càng tự làm khổ mình. Nếu ta ngưng tạo ra các Saṅkhāra mới thì các Saṅkhāra cũ sẽ trồi lên trên bề mặt, chúng tạo ra các cảm giác và ta mỉm cười trước các cảm giác: “Cảm giác này cũng không lâu bền, để tôi xem cảm giác này tồn tại bao lâu”. Cảm giác ấy bị diệt đi, điều này có nghĩa là các tầng lớp Saṅkhāra xưa cũ nào đó đã trồi lên trên bề mặt và bị diệt đi, ta trút bớt được chúng. Khi không còn tạo ra một Saṅkhāra mới nào nữa, ta được giải thoát khỏi số Saṅkhāra tồn kho cũ của mình. Tiến trình như thế sẽ đưa ta đến giai đoạn hết sạch các Saṅkhāra cũ tạo ra trong quá khứ.
Không ai có thể tu tập thay mình
Người nào tiếp tục tu tập đúng đắn có thể đạt tới giai đoạn này. Dĩ nhiên, điều đó đòi hỏi thời gian, không phải là ta trở nên hoàn hảo sau khi hoàn thành một khóa Thiền 10 ngày. Nhưng trong khóa Thiền này, tôi hiểu rằng: “Tôi phải làm việc như thế này”, và tiếp tục hành Thiền. Cuối cùng ta sẽ đạt đến giai đoạn không còn các Saṅkhāra cũ nữa và không tạo ra bất cứ Saṅkhāra mới nào nữa. Điều này xảy ra là nhờ sự tu tập của chính mình, không ai có thể làm thay cho chúng ta được. Những Saṅkhāra mà ta đã tích lũy là của riêng mình, nên ta phải chịu trách nhiệm về điều này.
Ta đang từ từ thoát ra khỏi sự vô minh tích lũy Saṅkhāra này. Ta đang mở mang trí tuệ của mình, ở mức độ thực nghiệm và nhận thấy rõ ràng là số tồn kho cũ đang bị diệt trừ như thế nào. Ta đang tiến gần hơn đến mức cuối cùng. Mỗi người ai cũng phải tự tu tập, không ai khác có thể tu tập thay cho mình được. Họ có thể chỉ cho ta con đường mà thôi.
Bài viết trích từ Pháp Thoại Khoá Thiền Vipassana 10 Ngày do Thiền Sư S.N. Goenka giảng dạy và hướng dẫn.